دغدغه‌ اهالی بازار سرمایه درباره لایحه بودجه 1405 | قدوسی: دولتِ بی پول دولت ترسناکی است | دولت فضای کسب‌وکار را مخدوش کرده اما...

به گزارش اقتصادنیوز، در حالی که سال آینده کشور با ابرچالش های ناترازی برق و گاز، بحران آب و اثرات مکانیسم ماشه دست و پنجه نرم می کند، اهالی بازار سرمایه چشم انتظار تصمیمات دولت و مجلس در بودجه 1405 هستند.

خبر مرتبط

شرط ورود نقدینگی جدید به بورس از نگاه یک کارشناس بازار سرمایه | نباید شرایط امروز را با دوران شیدایی بورس مقایسه کرد

اقتصادنیوز: تحلیلگر بازار سرمایه می گوید: نباید شرایط امروز را با سال ۱۳۹۹ که دوران شیدایی بورس بود مقایسه کرد. الان نسبت به سال ۱۴۰۱ وضعیت اقبال بهتر شده است.

نوید قدوسی فعال بازار سرمایه در گفتگو با اقتصادنیوز می گوید: « اگر بخواهیم دولت آقای پزشکیان را با دولت آقای رئیسی مقایسه بکنیم، دولت چهاردهم، دولت همراه‌تری با بازار سرمایه است. حتی اگر دولت اراده‌اش را هم داشته باشد، امکان چندانی برای همراهی پیدا نمی‌کند. ولی حداقل روحیه حاکم بر دولت و مصوبات، بهتر از دولت قبل است.»

مشروح گفتگوی اقتصادنیوز را با نوید قدوسی می خوانید.

*****

*آقای قدوسی! بودجه سال آینده در حال تدوین است و دولت قول داده تحولاتی در این بودجه ایجاد کند تا مجبور به چاپ پول کمتری باشد. از نگاه شما دغدغه اهالی بازار سرمایه برای بودجه سال آینده چیست؟

دغدغه اهالی بازار سرمایه بیشتر متوجه آن دسته از متغیرهای بودجه است که روی شرکت‌ها تاثیر می‌گذارد. مهم‌ترین متغیرها، قیمت‌گذاری نهاده‌های تولید است. البته سیاست ارزی که قرار است در مورد بازار رسمی ارز مثل بازار نیما یا بازار دوم دنبال شود از اهمیت ویژه ای برخوردار است. قیمت حامل‌های انرژی و سیاست ارزی دولت در سال آینده، به طور مستقیم روی سود و زیان شرکت‌ها تاثیر دارد.

اگر کلان‌تر نگاه کنیم، لایحه بودجه و به دنبال آن قانون بودجه‌ای که تصویب می شود برای سیاست مالی و به تبع آن سیاست پولی سال آینده تعیین کننده است و پارامتری است که کلیت فضای اقتصادی کشور را تحت تاثیر قرار می‌دهد. 

تصویب شدن یا نشدن بودجه انقباضی محل سوال است

*برخی کارشناسان معتقدند دولت احتمالا برای چاپ پول کمتر، مجبور به ارائه یک بودجه انقباضی می شود. اگر بودجه سال 1405 به شدت انقباضی باشد از چه جهاتی بر بورس اثرگذار خواهد شد؟

با این شرایط جدید کشور، انتظارات تورمی احتمالاً به اندازه‌ای افزایش پیدا می‌کند یا به اندازه ای افزایش پیدا کرده که نرخ بهره حقیقی را تا حد معناداری برای تحرک بازار تحت تاثیر قرار دهد. الان صحبت‌ها در حد لایحه است و رئیس جمهور می‌گوید بودجه‌ انقباضی به مجلس می برد؛ ولی تصویب یا تصویب نشدن این لایحه انقباضی جای سوال دارد.

شاید دولت در سمت هزینه‌ها انبساطی رفتار نکند، ولی در سمت درآمد که بودجه را با آن متعادل کرده‌اند، شانس تحقق یک سری ردیف‌های درآمدی کمتر و کمتر می‌شود. از سوی دیگر، اقلام زیر خط بودجه همچنان در لوایح و در قانون بودجه شفاف نمی‌شود.

باید بگویم شرایط فعلی کشور، دشواری های محیط کسب و کار، مشکلات منابع طبیعی و خشکسالی روی بودجه اثر می گذارد و بخش‌های مختلف اقتصادی را تحت تاثیر قرار می دهد. شاید این مسائل، یک سری هزینه‌های ناخواسته به دولت تحمیل کند که در بودجه قید نمی کند اما در نهایت باید این‌ هزینه ها را بپردازد. در نتیجه این اتفاق،شاهد محقق نشدن ردیف‌های درآمدی یا اضافه شدن ردیف‌های پیش‌بینی‌نشده و ناخواسته می شویم که کسری بودجه را به دنبال دارد.

دولت کسری بودجه را از کجا باید تامین کند؟ باید سراغ انتشار اوراق برود که در نهایت هم همه این موارد سر از ترازنامه بانک مرکزی در می‌آورد. 

در نتیجه، من فکر می‌کنم در این شرایط، صحبت کردن از یک بودجه انقباضی، الزامات خیلی جدی دارد. تحقق بودجه انقباضی شاید برای دولت خیلی راحت نباشد. یکی از بخش هایی که به دولت اجازه رفتار انقباضی می‌دهد، کم کردن یارانه‌هاست. یعنی از انواع و اقسام سوبسیدهایی بکاهد که به خصوص به حامل‌های انرژی اختصاص می دهد.

آیا دولت واقعا می تواند یارانه ها را کم کند؟

اما باید ببینیم لایحه تقدیمی دولت در مجلس تبدیل به قانون بودجه می‌شود یا نه؛ مجلس این لایحه را می‌پذیرد یا نه. اصلاً در فضای فعلی و آن درجه سرمایه اجتماعی که در حال حاضر وجود دارد، دولت آیا این امکان را پیدا می‌کند یارانه‌ها را کم کند یا نه.

درست است، الان ما در یک شرایط اجبار و دشواری قرار گرفتیم که شاید دیگر اصلاً دولت امکان پرداخت یک سری از یارانه‌ها را نداشته باشد؛ ولی از آن طرف هم ممکن است یک مسیر اشتباهِ چندین بار تکرار شده، دوباره تکرار شود و دولت در جایی که توان کافی ندارد، دوباره به سیاست مالی متوسل شود که سر از سیاست پولی در می‌آورد.

امکان صرفه‌جویی روی کاغذ و انقباض برای دولت وجود دارد؛ ولی سوال خیلی مهم این است که آیا در عمل هم می‌تواند این کار را انجام بدهد یا نه؟ یارانه‌ها را می‌تواند کم کند؟ حقوق پرداختی به بخش دولتی را می‌تواند کاهش دهد؟ این‌ها را باید بررسی کنیم. سخت است دولت بخواهد در این فضا به سمت یک انقباض معنادار در بودجه برود.

*آقای قدوسی؛ دولت اعلام کرده برای سال آینده پروژه های عمرانی را که احتمال عملیاتی شدن آن ها ضعیف است، در بودجه لحاظ نکند. به نظر شما کاهش پروژه های عمرانی، تاثیری بر صنایع مختلف بورسی از جمله صنعت سیمان خواهد داشت؟

به نظر من می‌تواند تاثیر داشته باشد. البته باید دید ابعاد کاهش بودجه های عمرانی در مقایسه با کل تقاضایی که مثلاً برای سیمان در کشور وجود دارد، چقدر است. 

*با توجه به مشکلات متعددی که کشور با آن مواجه است، این انتظار وجود دارد دولت در بودجه سال آینده نیم نگاهی هم به بازار سرمایه داشته باشد و مواردی را برای تقویت بازار سرمایه در بودجه لحاظ کند؟

دولت تاکنون اقداماتی انجام داده که به نظر من بد نیست. مثل همین مصوباتی که در مورد پالایشی‌ها داشت. بالاخره این موضوع حاکی از سیگنال دولت برای حل مشکلات صنایع است. اشاره ای دیگر بخواهم داشته باشم، دستور رئیس جمهور مبنی بر رفع محدودیت های برق و گاز صنایع بود.

دولت چهاردهم در مقایسه با دولت قبل همراهی بیشتری با بازار سرمایه داشت

از نظر حمایت از بازار سرمایه، اگر بخواهیم دولت آقای پزشکیان را با دولت آقای رئیسی مقایسه بکنیم، دولت چهاردهم، دولت همراه‌تری با بازار سرمایه است. البته شرایط سخت است. من فکر می‌کنم حتی اگر دولت اراده‌اش را هم داشته باشد، امکان چندانی برای همراهی پیدا نمی‌کند. ولی حداقل روحیه حاکم بر دولت و مصوبات، بهتر از دولت قبل است.

*نرخ خوراک گاز صنایع موضوعی است که در بودجه ها مورد توجه قرار می گیرد. در گذشته دولت ها سعی کرده بودند بخشی از کسری بودجه را با افزایش نرخ خوراک گاز صنایع برطرف کنند. به نظرتان امسال بورس با چنین چالشی مواجه نخواهد شد؟

اگر دولت این برنامه را اجرا کند که با چالش مواجه می‌شود. آخرین مباحث مطرح شده، درباره کاهش نرخ گاز بود؛ یعنی نرخ هاب اروپایی را برای کاهش نرخ گاز از فرمول حذف کنند. اما باید منتظر محقق شدن یا نشدن این تصمیم گیری ماند. بازار هم تا حدی روی این موضوع حساب کرد که هم اکنون شاهد رشدش هستیم.

اگر این اتفاق نیفتد یا هزینه گاز بالا برود، یک شوک منفی و جدی برای بازار ایجاد خواهد کرد.

دولت بی پول دولت ترسناکی است

*بهره مالکانه معادن هم از مواردی است که در بودجه ها محل بحث قرار می گیرد. از نگاه شما این امکان وجود دارد دولت دوباره بهره مالکانه معادن را برای جبران بخشی از بودجه دستخوش تغییراتی کند؟

برای جبران کسری بودجه، همه چیز امکان دارد. همه این‌ها دست دولت و ابزارهای سیاست‌گذاری دولت است. دولت بی‌پول هم دولت ترسناکی است.تنها چیزی که می‌تواند یک مقدار امیدواری برای بازار ایجاد کند، روحیه حاکم بر دولت است.

البته این صحبت من اینطور برداشت نشود که دولت فضا را تبدیل به یک فضای آرمانی برای بازار سرمایه کرده است؛ نه. دولت به طور کلی فضای کسب و کار را مخدوش کرد. اما وقتی دولت ها را مقایسه کنیم، از نظر رفتار با بازار سرمایه، این دولت در گروه دولت‌های بد قرار نمی‌گیرد و برای بازار سرمایه تا حدی امیدواری ایجاد می کند.